Mardin, tarihi taş evleri ve büyüleyici sokaklarının yanında mutfağıyla da sizi kendine hayran bırakır. Mezopotamya'nın kadim halklarının buluştuğu bu şehirde, Arap, Kürt, Süryani mutfağının izlerini taşıyan eşsiz yemekler sizi bekliyor. İşte Mardin’e gittiğinizde mutlaka denemeniz gereken 10 lezzet:
1. Kaburga Dolması
Mardin mutfağının en gözde ve gösterişli yemeklerinden biri olan Kaburga Dolması, bayram sofralarının ve özel davetlerin baş tacıdır. İç pilavı; kuş üzümü, dolmalık fıstık, baharatlar ve tereyağı ile hazırlanır. Ardından bu lezzetli pilav, özenle açılan kuzu kaburgasının içine doldurulur. Saatler süren pişirme işlemiyle et yumuşacık olur ve iç pilav tüm aromasını ete geçirir. Hem görünümüyle hem tadıyla Mardin’i anlatan bir başyapıttır.
.jpg "İkbebet (İçli Köfte)")
2. İkbebet (İçli Köfte)
İkbebet, Mardin sofralarının en zarif ve sevilen başlangıçlarından biridir. İnce bulgurdan yapılan dış kabuğun içine; kıyma, ince doğranmış soğan, ceviz içi ve baharatla hazırlanan özel bir harç yerleştirilir. Kimi zaman haşlanarak, kimi zaman da kızartılarak servis edilir. Misafire ikramda bulunmanın en kibar yolu olarak görülür ve hem sıcak hem de soğuk yenebilir. Mardin’de “içli köfte” denilince akla gelen ilk lezzettir.
3. İşkembe Dolması (Kibe / Mumbar)
Kibe, diğer adıyla Mumbar Dolması, Mardin mutfağının en geleneksel yemeklerinden biridir. Temizlenmiş koyun işkembesinin ya da bağırsaklarının içine, baharatlı pirinç ya da bulgur harcı doldurulur. Sabır ve özen isteyen bir yemektir. Özellikle kış aylarında sofralarda yer alır ve yanında bol limonla servis edilir. Her ne kadar herkesin damak zevkine hitap etmese de, bu lezzeti deneyenler unutamaz.
4. Kiliçe
Kiliçe, Mardin’in kültürel dokusunu yansıtan, Süryani ve Müslüman mutfağının ortak mirası olan bir çörektir. Susamla kaplanmış, tarçınlı, cevizli ya da hurmalı iç dolgularla zenginleştirilmiş bu çörek, özellikle bayramlarda ve düğünlerde yapılır. Kahvaltı sofralarının da sevilen bir parçasıdır. Tarçın, karanfil ve mahlep gibi baharatlarla tatlandırılan hamur, taş fırınlarda pişirilerek benzersiz bir aroma kazanır.
5. Harire Tatlısı
Pekmezle hazırlanan yoğun kıvamlı Harire, Mardin’in geleneksel tatlılarından biridir. Un, pekmez, su ve nişasta ile yapılan tatlı, üzerine serpilen ceviz ve tarçınla servis edilir. Özellikle kış aylarında enerji kaynağı olarak tüketilir. Çocukların severek yediği bu tatlı, hem besleyici hem de doğal tatlandırıcılarla hazırlanması açısından sağlıklıdır.
6. Sembusek
Sembusek, dıştan bakıldığında kapalı bir pideye benzese de içeriği ve pişirme şekliyle farklılık gösterir. İnce açılan hamurun içine kıymalı, soğanlı harç yerleştirilir ve ay şekli verilerek kapatılır. Fırında ya da saç üzerinde pişirilir. Lahmacunla benzerliği bulunsa da, Sembusek kendine has baharatları ve yumuşaklığıyla özgün bir tattır. Ayranla birlikte servis edildiğinde mükemmel bir ikili oluşturur.
7. Lebeniye Çorbası
Lebeniye, Mardin mutfağında hem ferahlatıcı hem de doyurucu bir başlangıç çorbasıdır. Yoğurt, nohut, ince köfteler ve pirinçle hazırlanan bu çorba, nane ve limonla tatlandırılır. Yaz aylarında soğuk içilerek serinlik verir, kışın ise sıcak haliyle iç ısıtır. Hafif olması nedeniyle her öğüne uygundur ve mideyi yormadan doyurur.
8. Alluciye (Erik Yahnisi)
Alluciye, mevsiminde toplanan taze yeşil eriklerle yapılan eşsiz bir yemektir. Kuzu etiyle birlikte pişirilen erikler, ete ekşi ve hafif bir aroma katar. Baharın geldiğini müjdeleyen bu yemek, Mardin mutfağında doğallığın ve mevsimselliğin en güzel örneklerinden biridir. Ekşi-tatlı dengesiyle damakta iz bırakır.
9. Bıttım Kahvesi
Yabani fıstıktan elde edilen bıttım, sadece sabunuyla değil kahvesiyle de Mardin’de özel bir yere sahiptir. Klasik Türk kahvesine göre daha yumuşak içimli, daha az kafeinli ve aromatik bir tada sahiptir. Özellikle kahve sevmeyen ama kahve içmek isteyenler için ideal bir alternatiftir. Mardin’de birçok kafede özel olarak hazırlanır.
Bonus: Veganlar İçin Mardin Mutfağından Öneriler
- 10. Bonus: Veganlar İçin Mardin Mutfağından Öneriler
- Mardin mutfağı, sadece et yemekleriyle değil, sebze ve bakliyat temelli yemekleriyle de zengindir. Mercimekli köfte, kuru dolma, zahter salatası ve zeytinyağlı bakliyat yemekleri veganlar için harika alternatiflerdir. Baharatların doğru kullanımı sayesinde bu yemekler oldukça lezzetlidir. Hem sağlıklı hem de geleneksel tatlar arayanlar için idealdir.
Sık Sorulan Sorular (FAQ)
Mardin’de kebap dışında ne yenir?
İkbebet, sembusek, harire gibi kebap dışı çok sayıda özgün yemek var.
Yemekler ne kadar baharatlı?
Mardin mutfağı bol baharatlıdır ama acı seviyesi genellikle dengelidir. Diğer güneydoğu şehirleri mutfakları kadar acı kullanılmaz.
Sonuç
“Mardin’de ne yenir?” sorusunun cevabı, sadece karın doyurmak değil; bir kültürle tanışmak demek. Tarihî sokaklarda yürürken, taş fırınlardan gelen kokuların peşine düşmeyi unutmayın. Birçok lokantada bu yemeklerin bir arada sunulduğu Mardin Tabağı da bulabilirsiniz. Mardin mutfağı sizi bekliyor!
